geschiedenis-van-eibergen-en-t-loo

Geschiedenis van Eibergen en ’t Loo

Eibergen (Nedersaksisch: Eibarge) is een plaats in de gemeente Berkelland in de Achterhoek, provincie Gelderland.

Het dorp Eibergen ligt aan het riviertje de Berkel, dat ten oosten van Eibergen Nederland binnenstroomt om in Zutphen in de IJssel uit te monden. Binnen de bebouwde kom wonen ongeveer 12.000 mensen.

Eén van de bekendste monument in Eibergen is De Mallumsche Molen: een uit 1748 daterende watermolen met bijbehorend Muldershuis. De molen, de sluis, het muldershuis en de omgrachting van de vroegere havezathe zijn vier aparte rijksmonumenten. Elke zaterdag is het gebouw geopend en wordt er meel gemalen door vrijwillige molenaars. Het gebied rond deze molen is beschermd dorpsgebied.

Grafheuvels:
In het centrum van Eibergen is het museum voor lokale geschiedenis ‘De Scheper’ gevestigd. In het museum zijn onder andere urnen en andere vondsten te zien die in en bij één van de twintig Eibergse grafheuvels zijn gevonden. Dat in Eibergen zoveel van deze laatste rustplaatsen zijn, is iets dat pas recent in kaart is gebracht. Archeoloog Annemieke Lugtigheid maakte er haar afstudeerproject van voor haar bachelor archeologie. Ze breidde het lijstje van tot dan toe bekende grafheuvels rond Eibergen uit tot het respectabele getal van achttien. En nadat ze de catalogus afrondde, doken nog eens twee extra grafheuvels op, waarmee het aantal op 20 kwam. Zeven daarvan kunnen tot op heden in het landschap worden teruggevonden, nog eens zeven zijn als ‘bult’ amper meer te ontdekken maar zijn ondergronds nog intact, en zes zijn echt verdwenen zodat slechts hun plek viel te achterhalen.
Een aantal grafheuvels van de in kaart gebrachte twintig zijn gewoon wandelend en fietsend te vinden. Zoals de grafheuvels in de ‘Kormelinkbulten’ nabij zwembad ‘t Vinkennest. Twee grafheuvels waren daar al langer bekend: door het recente onderzoek van Lugtigheid is een derde plek, bij de Vaarwerkweg, toegevoegd. Je hebt in het vrij toegankelijke bos aan de ene kant van de zandweg één grafheuvel, waar ook een informatiebord bij staat. Aan de andere kant van de zandweg ligt er een in niet toegankelijk bosje.

Museum De Scheper (een voormalig herenhuis met koetshuis) en ook de daarachter gebouwde boerderij De Vuurever zijn gemeentelijke monumenten. Een complete lijst met gemeentelijke monumenten staat op de site van de gemeente Berkelland.

Het Loo, waar onze B&B gevestigd is, ligt ten zuiden van de buurtschap Mallem. Het is geen zelfstandige buurtschap; vanouds maakte het deel uit van de buurtschap Mallem in het kerspel Eibergen. Mallem en Loo vormden ook één marke, waarvan de bezitter van de Hof te Mallem erfmarkerichter was. Het Loo is historisch gezien te beschouwen als een onderbuurschap van Mallem, duidelijk daarvan gescheiden door de ligging aan de Berkel en de concentratie van een aantal boerderijen. Het is een karakteristiek buurtje met veel oude boerderijen, waarvan het enige Rijksmonument overigens behoorlijk verwaarloosd is. Aan het begin van de eikenlaan die naar onze B&B voert, staat aan de linkerhand een oud, gerestaureerd, 19e-eeuws zondagsschooltje.

Aan het Loo, waarvan de oude naam het “Boerlo” luidt, mag wel een hoge ouderdom toegekend worden op grond van archeologische vondsten. Het goed Grijsen is wel een van de oudste goederen op het Loo. Het was tot in de 18e eeuw een bezitting van het kapittel van het Sticht Vreden. Vlak bij dit erve (ook wel Bisperink genaamd, naar een van de oudere bewoners) lag het Borculose leengoed Boerhof. Leden van de bastaardfamilie Van Bronkhorst en de familie Wachen hebben dit goed in leen gehad. Van het goed Grijsen is mogelijk het erve “De Könning”, thans Bed & Breakfast Koning te Rijk, afgesplitst.

Op het Loo heeft het stamhuis van de bekende Eibergse schrijver Menno ter Braak gestaan.

Bron: Wikipedia